Varen is een ontspannen manier om te genieten op het water. Toch gelden er duidelijke regels voor wie een boot mag besturen en onder welke omstandigheden je een boot mag besturen. Niet elke boot mag zomaar door iedereen worden bestuurd. Dit hangt namelijk af van de lengte, snelheid en het type vaartuig. Ook speelt de locatie waar je vaart een rol. Bij drukkere vaarwegen gelden vaak strengere regels dan op rustigere wateren. Daarom is het goed om te weten wat wel en niet mag op het water.
Leeftijd en vaarbewijsplicht
In Nederland geldt dat je vanaf 12 jaar een motorboot korter dan 7 meter met een maximale snelheid van 13 km/u mag besturen. Zodra de boot sneller kan of langer is dan 15 meter, verandert de situatie. Dan heb je een vaarbewijs nodig.
- Klein vaarbewijs 1 is verplicht voor pleziervaartuigen die sneller dan 20 km/u gaan of tussen de 15 en 25 meter lang zijn. Hiermee mag je varen op rivieren, kanalen en meren.
- Klein vaarbewijs 2 heb je nodig als je ook op grotere wateren zoals het IJsselmeer, Markermeer of de Waddenzee wilt varen.
Voor snelle motorboten geldt bovendien dat de bestuurder minimaal 18 jaar moet zijn. Jongeren mogen dus niet zomaar met een speedboot of jetski het water op, ook niet onder begeleiding. Wil je weten wanneer je op mag voor je theorie-examen, zodat je goed voorbereid het verkeer in kunt op het water én de weg? Lees dan onze blog: Wanneer mag je op theorie-examen.
Veiligheid en verantwoordelijkheid
Wie een boot bestuurt, draagt verantwoordelijkheid voor zichzelf, zijn passagiers en andere mensen op het water. Alcoholgebruik tijdens het varen is uiteraard ook verboden. De politie controleert hier regelmatig op, zeker in de zomermaanden. Ook is het verplicht om reddingsvesten aan boord te hebben voor alle opvarenden. Twijfel je hoe het zit met alcohol en verkeer, zowel op de weg als op het water? Lees dan ook onze blog over wanneer je mag autorijden na het drinken van alcohol om te begrijpen waar de grenzen liggen.
Daarnaast is het verstandig om basiskennis te hebben van de marifoon, noodsignalen en weersomstandigheden. Een plotselinge windvlaag of ondiep water kan onverwachte situaties veroorzaken, zeker op open water.
Het loont ook om je vooraf goed in te lezen over de vaarregels en borden op het water. De verkeersregels verschillen per vaargebied en kennis daarvan voorkomt ongelukken en boetes.

Huren of zelf varen
Wil je zonder eigen boot toch een dagje het water op? Dan kun je bij veel verhuurbedrijven een sloep of elektrische boot huren waarvoor geen vaarbewijs nodig is. Deze boten blijven onder de snelheidslimiet en zijn eenvoudig te besturen. Het is een ideale manier om kennis te maken met varen, zonder dat je eerst een cursus hoeft te volgen.
Veel verhuurders bieden bovendien korte uitleg of begeleiding aan voor vertrek. Zo ga je goed voorbereid het water op en kun je zorgeloos genieten van de omgeving.
Varen in de winter
Steeds meer mensen ontdekken dat varen ook in de winter een unieke ervaring biedt. De wateren zijn rustiger, de luchten helder en het uitzicht vanuit het water erg uniek. Combineer een winterse vaartocht bijvoorbeeld met een kerstdiner in Limburg. Terwijl je na een middagje varen aanlegt in een sfeervol stadje, geniet je van warme gerechten en de gezellige ambiance die de regio in december zo bijzonder maakt.
Voorbereid het water op
Of je nu met een klein bootje de grachten op gaat of met een motorboot een groter meer verkent, goed voorbereid varen zorgt voor meer plezier en minder stress. Controleer altijd het weerbericht, zorg dat je voldoende brandstof hebt en neem een opgeladen telefoon of marifoon mee. Zo blijft een dag op het water niet alleen ontspannen, maar ook veilig.
Iets wat veel mensen vergeten, maar erg belangrijk is, is om de vaarroute te plannen en iemand aan wal te informeren over je vertrek en verwachte aankomsttijd. Zo weet men waar je bent in geval van nood.
Varen vraagt om verantwoordelijkheid, maar het geeft ook vrijheid. Met de juiste kennis en voorbereiding kun je elk vaarmoment optimaal benutten of dat nu op een zomerse dag is, of tijdens een rustige wintermiddag op het water.






